Ðầu Thu qua thăm Phoenix, Arizona (Kỳ 1) Oc 16,2015

Bài và hình: Trịnh Hảo Tâm

Phoenix là thành phố lớn nhất cũng là thủ phủ của tiểu bang Arizona nằm về hướng Ðông và cách Los Angeles 381 miles. Phoenix hiện là một trong những thành phố phát triển nhanh nhất trên nước Mỹ, có diện tích 500 dặm vuông (square mile) rộng hơn thành phố Los Angeles và có dân số 1,445,632 người (thống kê dân số 2010) đứng thứ 6 thành phố đông dân nhất Hoa Kỳ. Thu nhập trung bình của một gia đình là $54,804 một năm. Phoenix có khí hậu sa mạc nên mưa rất ít, một năm có hơn 300 ngày nắng và nhờ địa thế nằm ở sa mạc trống trải không bị núi che chắn nên không khí trong lành bầu trời trong xanh với nhiệt độ bình quân trong năm là 74 độ F, mùa Hè rất nóng thường trên 100 độ F.

Phoenix trong những năm gần đây rất phát triển vì những hãng xưởng từ California do giá nhà cửa đất đai đắt đỏ lại thêm những luật lệ ô nhiễm khắt khe, tuân thủ rất tốn kém nên đã dọn về đây, chọn Arizona làm nơi đầu tư sản xuất trong đó có những hãng điện thoại, vi tính, hàng không nổi tiếng như Motorola, Intel, Honeywell, Boeing đều có mặt tại Phoenix. Vì kỹ nghệ đang phát triển, người ta dọn về đông nên giá nhà ở Phoenix tiếp tục lên giá nhưng vẫn còn rẻ hơn nhiều so với California và một số người Việt chúng ta nhất là trong giới hoạt động dịch vụ thẩm mỹ như săn sóc móng tay, mái tóc, trang điểm; bán nhà ở Cali đem tiền qua Arizona đủ để mua một ngôi nhà mới không cần vay và sang một cơ sở làm ăn. Hiện nay tuy không có con số thống kê chính thức nhưng người ta ước lượng có hơn 25 ngàn người Việt Nam định cư tại Phoenix và hàng tháng người Việt vẫn còn tiếp tục dọn về Phoenix.
Máy bay Boeing 727 cất cánh lúc 7 giờ 15 chiều từ phi trường John Wayne gần Little Saigon thuộc miền Nam California, trên phi cơ không còn một chỗ trống vì cuối tuần thiên hạ đi chơi hay thăm viếng thân nhân rất đông. Ðường bay chỉ một tiếng đồng hồ vừa nhai đậu phọng, uống nước ngọt xong là tới. Arizona quanh năm không đổi giờ và dùng giờ Mountains Time, mùa Ðông đi trước Cali một giờ nhưng Hè thì cả hai tiểu bang đều cùng giờ như nhau.
Trong lúc phi cơ hạ cánh nhìn xuống thành phố Phoenix chi chít ánh đèn và trên xa lộ xe cộ nối đuôi nhau tạo thành sợi dây chuyền hai màu một bên trắng sáng, một bên đỏ đèn đuôi của những chiếc xe. Ra đến quày lấy hành lý thì gặp vợ chồng Nhàn Nguyễn là con trong một gia đình HO, bà con với tôi, qua Mỹ định cư từ năm 1992. Chúng tôi đi bộ ra parking building nhiều tầng để lấy xe. Phi trường quốc tế thành phố Phoenix có tên là Phoenix Sky Harbor cũng rất lớn, rất nhộn nhịp, năm bảy phút là có chuyến bay lên xuống và toàn bộ nhân viên phi trường là 31,000 người nằm cạnh phía Nam của thành phố. Chúng tôi lên xe của Nhàn là chiếc SUV Sequoia 8 máy rất mới của hãng Toyota đi về nhà ở thành phố Gilbert nằm gần đường Higley và Chandler Heights cách trung tâm Phoenix độ 30 miles về hướng Ðông Nam. Ðây là vùng đồng trống trước đây người ta trồng cam, nuôi bò và những năm gần đây nhà cửa lên giá nên các hãng xây cất mua đất xây lên những khu nhà mới. Từ phi trường lấy xa lộ 143 South rồi qua 60 East đi khoảng 25 miles và exit đường Higley đi về hướng Nam thêm 10 miles nữa. Trên con đường Higley những khu nhà mới thì có đèn đường và đường lộ được mở rộng theo tiêu chuẩn của đường Divided Arterial nghĩa là mỗi hướng lưu thông rộng 40 feet và giữa là con lươn trồng cây cỏ rộng 14 feet. Những cột đèn đường ở đây đặc biệt là lên thẳng rồi cong ra để đưa ngọn đèn chiếu xuống giữa lòng đường. Những ngã tư đã gắn hệ thống đèn lưu thông xanh vàng đỏ thì 4 góc đường đã lên nền để xây những khu thương mại, nhiều nhất là hệ thống pharmacy Walgreens và chợ thực phẩm Bashas. Hệ thống chợ Bashas hiện nay ở Arizona đã có 144 chợ do hai anh em có họ Bashas mở chợ đầu tiên ở vùng Phoenix năm 1932.

Những khu nhà mới ở vùng Phoenix, Arizona.

Chúng tôi về đến ngôi nhà của Nhàn trong khu Seville là một khu dân cư có tổ chức theo lối “community association” nghĩa là mỗi tháng phải đóng một khoản tiền để tu bổ các tiện ích công cộng cũng như duy trì vẻ mỹ quan. Khu này tổng cộng khoảng 1,000 căn nhà, có sân golf và câu lạc bộ sang trọng cho hội viên. Căn nhà biệt lập, nhỏ nhất nơi đây là 1,400 sqft và các căn lớn nhất 4,300 sqft xây cạnh sân golf, sân vườn rất rộng có diện tích đất đến 1/3 acre. Thường nhà nơi đây là một tầng, ba bốn kiểu nhà mới có một kiểu nhà lầu vì đất còn trống nhiều và lối xây cũng giống như ở California nhưng kiểu cách, trang trí làm cho đẹp thì trội hơn.
Giá nhà trung bình hiện nay 2015 vùng Phoenix và Tucson là $178,500 trong khi ở Orange County là $590,750 như vậy giá nhà ở Phoenix giá chỉ bằng 1/3 so với Orange County. Kết luận tuy giá nhà có tăng ở Phoenix nhưng vẫn còn quá rẻ so với quận Cam và những ai định dọn đi Arizona cơ hội mua nhà vẫn còn.
Về sân vườn cảnh (landscape) vì khí hậu mùa Hè rất nóng và ít mưa nên sân trước thường không có bãi cỏ mà thay vào đó đổ đá sỏi vàng hay đỏ và trồng những cây không cần nhiều nước như xương rồng, bông giấy. Tuy khí hậu nóng bức nhưng những loại cây này trổ hoa rất đẹp và lá mơn mởn màu xanh. Các bạn nào muốn tìm hiểu về sân cảnh ở Phoenix có thể mua sách nói về các loại cây ít cần nước này và ở Phoenix cũng có hệ thống tiệm Home Depot bán đủ mọi loại cây như ở California nhưng khi chọn cây nên cẩn thận vì có những cây họ bán rất khó trồng ngoài trời với khí hậu nóng như ở Arizona. Bán là bán nhưng trồng cây sống được không là ăn thua nơi mình, họ chỉ bảo đảm 30 ngày. Tốt nhất là quan sát những cây cối, bông hoa nào hàng xóm đang trồng, họ trồng được là mình có thể trồng được.

Nghề nail tại Phoenix
Sáng hôm sau bằng 2 chiếc xe, Nhàn Nguyễn lái xe Sequoia còn tôi thì Nhàn đưa cho chiếc Mazda Van MPV ra tiệm Nail của Nhàn ở trong khu thương mại chợ Albertson góc đường Dobson và Baseline thuộc thành phố Mesa cách nhà Nhàn khoảng 20 miles đi bằng xa lộ 60.

Bên trong tiệm XO Nail ở Mesa kế cận Phoenix.

Tiệm có tên là XO Nails & Spa mà Nhàn sang lại từ một người VN khác. Tiệm mới xây rất khang trang sạch sẽ và máy lạnh bên trong mát mẻ. Tôi hỏi Nhàn về ý nghĩa tên của tiệm, có phải là vì thích rượu Martell XO mà chúng tôi uống đêm qua mà đặt tên cho cửa tiệm thì Nhàn cười gật đầu! XO còn là chữ tắt của“Exellent” có nghĩa là tuyệt vời! Ngoài hai vợ chồng Nhàn trong tiệm còn có 3 người thợ, 2 nữ và 1 nam, những anh chị này cho biết là cũng từ California dọn qua đây. Tiệm mở cửa 6 ngày một tuần và nghỉ ngày Thứ Ba.
Những dịch vụ của tiệm XO Nails & Spa gồm có làm móng tay giả Acrylic Clear Tip trọn bộ là $22, White Tip $25, Pink and White Powder $35, Art Tips (Pre-Design) $35. Ngoài ra còn có dịch vụ spa bàn tay $18, spa bàn chân $30, làm mặt facial 1 giờ $60, massage mặt 45 phút $48 và waxing tẩy lông trên thân mình.
Hầu như bất cứ khu thương mại có chợ búa nào ở Phoenix cũng đều có tiệm nail, thường thì tiệm của người Việt chỉ chuyên về nail còn những tiệm lớn của người Mỹ là những salon thì thêm tóc, trang điểm, dưỡng da, massage v.v… Hiện nay Phoenix đang phát triển xây thêm xa lộ vành đai 202 ở hướng Nam qua các thành phố Chandler, Gilbert và những khu shopping center thường “ăn theo” nằm cạnh xa lộ trên những con đường lớn có lối ra vào xa lộ. Những khu thương mại này có thể mở tiệm nail và những ai muốn mướn chỗ nên gọi ngay cho công ty chủ khu thương mại.
Hiện nay tại Phoenix 90% tiệm nail là do người Việt làm chủ, còn lại là người Mỹ, người Tàu. Dù tiệm nail mở ra nhiều, khu shopping nào cũng có tiệm nhưng khách hàng là phụ nữ Mỹ vẫn đông, lâu lâu lại có đàn ông vào đòi làm… da mặt! Thỉnh thoảng cũng có vài phụ nữ da đen khi xong làm bộ chê đắt để chạy làng, chủ nhân phải gọi cảnh sát và có tiệm còn bị cướp trấn lột mà nạn nhân là chủ tiệm và các cô thợ làm trong tiệm. Do đó nhiều tiệm phải thủ súng và cảnh giác khi có đàn ông lạ mặt vào tiệm.
Con đường đến quang vinh nào cũng có chông gai nhưng với sự cần cù, khéo léo người Việt mình đã và đang thành công trên xứ người điển hình là ở thành phố sa mạc nóng cháy Phoenix này. Dù cho nghề nail trên xứ Mỹ đa số do người Việt làm, nhưng trong cộng đồng người Việt số người hành nghề nail chỉ là một số nhỏ. Ða số người Việt sinh sống trên đất Mỹ có mặt hầu hết trong các nghề mà người Mỹ làm, từ dọn dẹp trong các trường học cho đến giáo sư trong các trường đại học, phi hành gia trong cơ quan không gian Hoa Kỳ. Trong kỹ nghệ, thương trường có rất nhiều người Việt nổi tiếng với số tài sản hàng tỉ đô la.